ผักเป็นอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง อุดมไปด้วยวิตามิน แร่ธาตุ และใยอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย อย่างไรก็ตาม ยังมีผักบางชนิดที่ไม่ควรรับประทานดิบ เนื่องจากอาจก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพได้ ผักยอดฮิตที่ไม่ควรรับประทานดิบ ได้แก่
มันฝรั่ง
มันฝรั่งดิบมีสารโซลานิน (Solanine) ซึ่งเป็นสารพิษที่อาจก่อให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ และท้องร่วงได้ สารโซลานินจะเพิ่มขึ้นเมื่อมันฝรั่งสัมผัสกับแสงแดดเป็นเวลานาน ดังนั้นจึงควรเก็บมันฝรั่งไว้ในที่ร่ม และควรรับประทานมันฝรั่งที่มีอายุไม่เกิน 2-3 สัปดาห์
วิธีปรุงมันฝรั่งให้ปลอดภัยคือ ต้มหรือนึ่งจนสุกทั่วถึง ไม่ควรรับประทานมันฝรั่งดิบ ทอดสุก หรืออบจนเป็นสีน้ำตาลเข้ม เนื่องจากสารโซลานินจะยังคงอยู่
มันสำปะหลัง
มันสำปะหลังดิบมีสารไซยาไนด์ (Cyanide) ซึ่งเป็นสารพิษที่อาจก่อให้เกิดอาการปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน หายใจลำบาก และเสียชีวิตได้ สารไซยาไนด์จะสลายตัวเมื่อมันสำปะหลังสุก ดังนั้นจึงควรรับประทานมันสำปะหลังสุกเท่านั้น
วิธีปรุงมันสำปะหลังให้ปลอดภัยคือ ต้มจนสุกทั่วถึง โดยใช้เวลาอย่างน้อย 30 นาที ไม่ควรรับประทานมันสำปะหลังดิบ ทอดสุก หรืออบจนเป็นสีน้ำตาลเข้ม เนื่องจากสารไซยาไนด์จะยังคงอยู่
หน่อไม้
หน่อไม้ดิบมีสารกรดฟอสฟอริก (Phosphoric Acid) ซึ่งเป็นสารที่อาจก่อให้เกิดอาการท้องเสีย ปวดท้อง และคลื่นไส้ได้ สารกรดฟอสฟอริกจะลดลงเมื่อหน่อไม้สุก ดังนั้นจึงควรรับประทานหน่อไม้สุกเท่านั้น
วิธีปรุงหน่อไม้ให้ปลอดภัยคือ ต้มจนสุกทั่วถึง โดยใช้เวลาอย่างน้อย 30 นาที ไม่ควรรับประทานหน่อไม้ดิบ ทอดสุก หรืออบจนเป็นสีน้ำตาลเข้ม เนื่องจากสารกรดฟอสฟอริกจะยังคงอยู่
แครอท
แครอทดิบมีสารแทนนิน (Tannin) ซึ่งเป็นสารที่อาจก่อให้เกิดอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ และปวดท้องได้ สารแทนนินจะลดลงเมื่อแครอทสุก ดังนั้นจึงควรรับประทานแครอทสุกเท่านั้น
วิธีปรุงแครอทให้ปลอดภัยคือ ต้ม อบ หรือย่างจนสุกทั่วถึง ไม่ควรรับประทานแครอทดิบ
ผักโขม
ผักโขมดิบมีกรดออกซาลิก (Oxalic Acid) ซึ่งเป็นสารที่อาจขัดขวางการดูดซึมแคลเซียมและธาตุเหล็กได้ ผักโขมสุกจะมีกรดออกซาลิกลดลง ดังนั้นจึงควรรับประทานผักโขมสุกเท่านั้น
วิธีปรุงผักโขมให้ปลอดภัยคือ ต้ม อบ หรือย่างจนสุกทั่วถึง ไม่ควรรับประทานผักโขมดิบ
นอกจากวิธีปรุงสุกแล้ว ยังมีวิธีอื่น ๆ ที่สามารถช่วยลดสารพิษในผักเหล่านี้ได้ เช่น การแช่น้ำ การต้มน้ำทิ้ง การลอกเปลือก เป็นต้น อย่างไรก็ตาม วิธีที่ได้ผลดีที่สุดคือ การปรุงสุก เนื่องจากความร้อนจะช่วยทำลายสารพิษเหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
