ค่าความดันโลหิตปกติ
ค่าความดันโลหิตปกติ อยู่ที่ 120/80 mmHg โดยค่าความดันโลหิตที่สูงกว่า 140/90 mmHg ขึ้นไป ถือว่ามีความดันโลหิตสูง
ค่าความดันโลหิตปกติ หมายถึง ค่าความดันเลือดที่หัวใจบีบตัว (ความดันซิสโตลิก) ไม่เกิน 120 mmHg และค่าความดันเลือดที่หัวใจคลายตัว (ความดันไดแอสโตลิก) ไม่เกิน 80 mmHg
ค่าความดันโลหิตปกติ มีความสำคัญต่อสุขภาพ เนื่องจากช่วยให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงอวัยวะต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ หากค่าความดันโลหิตสูง อาจทำให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงอวัยวะต่างๆ ไม่สะดวก ส่งผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ตามมา เช่น โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง โรคไตวาย เป็นต้น
ระดับความรุนแรงของความดันโลหิตสูง
ระดับความรุนแรงของความดันโลหิตสูง แบ่งออกเป็น 3 ระดับ ดังนี้
- ความดันโลหิตสูงระยะเริ่มแรก ค่าความดันโลหิตอยู่ระหว่าง 140-159/90-99 mmHg
ความดันโลหิตสูงระยะเริ่มแรก เป็นระดับความดันโลหิตสูงที่เริ่มสูงขึ้นจากค่าปกติ แต่ยังไม่สูงมากนัก หากได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม อาจสามารถควบคุมความดันโลหิตให้อยู่ในระดับปกติได้
- ความดันโลหิตสูงระยะปานกลาง ค่าความดันโลหิตอยู่ระหว่าง 160-179/100-109 mmHg
ความดันโลหิตสูงระยะปานกลาง เป็นระดับความดันโลหิตสูงที่สูงขึ้นมากกว่าความดันโลหิตสูงระยะเริ่มแรก หากไม่ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงได้
- ความดันโลหิตสูงระยะรุนแรง ค่าความดันโลหิตมากกว่า 180/110 mmHg
ความดันโลหิตสูงระยะรุนแรง เป็นระดับความดันโลหิตสูงที่สูงมาก หากไม่ได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วน อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงได้ เช่น เส้นเลือดในสมองแตก เป็นต้น
สาเหตุของความดันโลหิตสูง
สาเหตุของความดันโลหิตสูง แบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลักๆ คือ
- ความดันโลหิตสูงไม่ทราบสาเหตุ (Essential Hypertension) พบได้ประมาณ 90% ของผู้ป่วยความดันโลหิตสูง สาเหตุยังไม่ทราบแน่ชัด แต่เชื่อว่าเกิดจากปัจจัยหลายอย่างร่วมกัน เช่น พันธุกรรม ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม เช่น อาหารการกิน การออกกำลังกาย น้ำหนักตัว เป็นต้น
- ความดันโลหิตสูงที่เกิดจากสาเหตุอื่นๆ (Secondary Hypertension) พบได้ประมาณ 10% ของผู้ป่วยความดันโลหิตสูง สาเหตุเกิดจากโรคหรือภาวะอื่นๆ เช่น โรคไต โรคต่อมหมวกไต โรคหลอดเลือดตีบ เป็นต้น
วิธีรักษาความดันโลหิตสูง
การรักษาความดันโลหิตสูง มีเป้าหมายเพื่อควบคุมความดันโลหิตให้อยู่ในระดับปกติ โดยการรักษาจะพิจารณาจากระดับความรุนแรงของความดันโลหิตและปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ ของผู้ป่วย
การรักษาความดันโลหิตสูงเบื้องต้น สามารถทำได้ด้วยวิธีดังนี้
- ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสี่ยง เช่น การควบคุมน้ำหนัก รับประทานอาหารที่มีโซเดียมต่ำ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ งดสูบบุหรี่ งดดื่มแอลกอฮอล์ เป็นต้น
หากปรับเปลี่ยนพฤติกรรมแล้ว ความดันโลหิตยังไม่อยู่ในระดับปกติ อาจต้องรับประทานยารักษาความดันโลหิต โดยยารักษาความดันโลหิตมีหลากหลายชนิด แพทย์จะพิจารณาเลือกชนิดยาที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย
ภาวะแทรกซ้อนของความดันโลหิตสูง
ความดันโลหิตสูงที่ไม่ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงได้ เช่น
- โรคหัวใจ เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ โรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน
- โรคหลอดเลือดสมอง เช่น โรคหลอดเลือดสมองตีบ โรคหลอดเลือดสมองแตก
- โรคไตวาย
- โรคจอประสาทตาเสื่อม
- โรคหลอดเลือดแดงใหญ่โป่งพอง
ดังนั้น จึงควรหมั่นตรวจวัดความดันโลหิตเป็นประจำทุกปี โดยเฉพาะผู้ที่มีอายุ 35 ปีขึ้นไป ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคความดันโลหิตสูง ผู้ที่มีน้ำหนักตัวเกิน หรือผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยง เช่น การสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์ การบริโภคอาหารที่มีโซเดียมสูง เป็นต้น
