สาเหตุจากปัจจัยภายนอก
สาเหตุจากปัจจัยภายนอกมักเกิดจากการระคายเคืองบริเวณทางเดินอาหารหรือทางเดินหายใจ สิ่งเร้าเหล่านี้สามารถกระตุ้นให้เส้นประสาทที่ควบคุมการหายใจทำงานผิดปกติ และทำให้เกิดอาการสะอึกได้
ตัวอย่างสาเหตุจากปัจจัยภายนอก ได้แก่
- การรับประทานอาหารรสจัด การรับประทานอาหารรสเผ็ดร้อนสามารถกระตุ้นให้เส้นประสาทที่ควบคุมการหายใจทำงานผิดปกติ และทำให้เกิดอาการสะอึกได้
- การดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ แอลกอฮอล์สามารถระคายเคืองบริเวณทางเดินอาหารและทางเดินหายใจ และทำให้เกิดอาการสะอึกได้
- การกินอาหารมากเกินไป การกินอาหารมากเกินไปสามารถทำให้กระเพาะอาหารขยายตัวและกดทับบริเวณกะบังลม ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการสะอึกได้
- การกลืนอากาศ การกลืนอากาศเข้าไปจำนวนมากสามารถทำให้เกิดอาการสะอึกได้
- การติดเชื้อในทางเดินหายใจหรือทางเดินอาหาร การติดเชื้อในทางเดินหายใจหรือทางเดินอาหารสามารถทำให้เส้นประสาทที่ควบคุมการหายใจทำงานผิดปกติ และทำให้เกิดอาการสะอึกได้
- การสูบบุหรี่ การสูบบุหรี่สามารถระคายเคืองบริเวณทางเดินหายใจ และทำให้เกิดอาการสะอึกได้
- การใช้ยาบางชนิด ยาบางชนิด เช่น ยาปฏิชีวนะ ยาแก้ปวด ยาแก้แพ้ เป็นต้น สามารถทำให้เกิดอาการสะอึกได้
สาเหตุจากปัจจัยภายใน
สาเหตุจากปัจจัยภายในมักเกิดจากการผิดปกติของระบบประสาทที่ควบคุมการหายใจ สิ่งผิดปกติเหล่านี้สามารถทำให้เส้นประสาทที่ควบคุมการหายใจทำงานผิดปกติ และทำให้เกิดอาการสะอึกได้
ตัวอย่างสาเหตุจากปัจจัยภายใน ได้แก่
- สมองได้รับบาดเจ็บจากอุบัติเหตุ สมองได้รับบาดเจ็บจากอุบัติเหตุสามารถทำให้เส้นประสาทที่ควบคุมการหายใจทำงานผิดปกติ และทำให้เกิดอาการสะอึกได้
- การบาดเจ็บที่เส้นประสาทบริเวณคอหรือหน้าอก การบาดเจ็บที่เส้นประสาทบริเวณคอหรือหน้าอกสามารถทำให้เส้นประสาทที่ควบคุมการหายใจทำงานผิดปกติ และทำให้เกิดอาการสะอึกได้
- โรคเกี่ยวกับระบบประสาท เช่น โรคหลอดเลือดสมอง โรคพาร์กินสัน โรคปลอกประสาทเสื่อมแข็ง เป็นต้น โรคเกี่ยวกับระบบประสาทสามารถทำให้เส้นประสาทที่ควบคุมการหายใจทำงานผิดปกติ และทำให้เกิดอาการสะอึกได้
การรักษา
การสะอึกส่วนใหญ่มักเป็นอาการชั่วคราวและหายไปได้เองภายในไม่กี่นาทีหรือไม่กี่ชั่วโมง อย่างไรก็ตาม หากการสะอึกเกิดขึ้นนานกว่า 24 ชั่วโมง หรือมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น เจ็บหน้าอก หายใจลำบาก คลื่นไส้ อาเจียน ควรรีบไปพบแพทย์
วิธีบรรเทาอาการสะอึกเบื้องต้น มีดังนี้
- กลืนน้ำหรืออาหารอ่อน ๆ
- กดบริเวณคอใต้คาง
- หายใจเข้าลึก ๆ และกลั้นหายใจไว้สักครู่
- แหวะออกมา
- ดื่มน้ำเย็นหรือน้ำแข็ง
- ใช้นิ้วกดจมูกแล้วหายใจออกแรง ๆ
หากใช้วิธีเหล่านี้แล้วอาการไม่ดีขึ้น อาจลองใช้ยาแก้สะอึกตามคำแนะนำของแพทย์
ยาแก้สะอึก
ยาแก้สะอึกมีด้วยกันหลายชนิด ยาแก้สะอึกชนิดที่ใช้กันบ่อย ได้แก่
- ยาระงับประสาท (Antihistamine) ยาระงับประสาทสามารถช่วยบรรเทาอาการระคายเคืองบริเวณทางเดินหายใจ ซึ่งอาจช่วยลดอาการสะอึกได้
- ยาแก้แพ้ (Decongestant) ยาแก้แพ้สามารถช่วยบรรเทาอาการบวมในบริเวณทางเดินหายใจ ซึ่งอาจช่วยลดอาการสะอึกได้
- ยาแก้ไอ (Expectorant) ยาแก้ไอสามารถช่วยทำให้เสมหะอ่อนตัวและขับออกมาได้ง่ายขึ้น ซึ่งอาจช่วยลดอาการสะอึกได้
- ยาคลายกล้ามเนื้อ (Muscle relaxant) ยาคลายกล้ามเนื้อสามารถช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อบริเวณกะบังลม ซึ่งอาจช่วยลดอาการสะอึกได้
ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยาแก้สะอึกทุกชนิด เพื่อความปลอดภัย
