ประจำเดือนมาไม่ปกติ หมายถึง การมีประจำเดือนที่ผิดปกติไปจากปกติ เช่น ระยะห่างระหว่างรอบประจำเดือนนานกว่า 35 วัน ประจำเดือนมาเร็วกว่าปกติ ประจำเดือนมานานกว่าปกติ ประจำเดือนมากะปริบกะปรอย ประจำเดือนมาน้อยผิดปกติ หรือประจำเดือนมามากผิดปกติ เป็นต้น
สาเหตุที่ทำให้ประจำเดือนมาไม่ปกติ มีดังนี้
- ความเครียด ความเครียดเป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุดที่ทำให้ประจำเดือนมาไม่ปกติ เนื่องจากความเครียดจะทำให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนคอร์ติซอลเพิ่มขึ้น ซึ่งฮอร์โมนคอร์ติซอลจะไปขัดขวางการทำงานของฮอร์โมนเพศหญิง ทำให้ไข่ตกไม่สม่ำเสมอ ส่งผลให้ประจำเดือนมาไม่ปกติ
- การตั้งครรภ์ การตั้งครรภ์เป็นสาเหตุที่ทำให้ประจำเดือนขาดหายไป เนื่องจากร่างกายจะหยุดการตกไข่และสร้างฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรนเพื่อเตรียมพร้อมสำหรับการตั้งครรภ์
- การให้นมบุตร การให้นมบุตรเป็นสาเหตุที่ทำให้ประจำเดือนมาไม่ปกติได้ เนื่องจากร่างกายจะหลั่งฮอร์โมนโปรแลคตินเพิ่มขึ้น ซึ่งฮอร์โมนโปรแลคตินจะไปยับยั้งการตกไข่ ทำให้ประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ
- วัยทอง วัยทองเป็นช่วงที่มีการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนเพศหญิง ทำให้ไข่ตกไม่สม่ำเสมอ ส่งผลให้ประจำเดือนมาไม่ปกติ
- ปัญหาสุขภาพอื่นๆ ปัญหาสุขภาพอื่นๆ ที่สามารถทำให้ประจำเดือนมาไม่ปกติ ได้แก่ โรคไทรอยด์ โรคอ้วน โรคเบาหวาน โรครังไข่ polycystic (PCOS) โรคมะเร็งปากมดลูก โรคมะเร็งรังไข่ เป็นต้น
หากพบว่าประจำเดือนมาไม่ปกติ ควรไปพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุและรับการรักษาที่เหมาะสม เนื่องจากความผิดปกติของประจำเดือนอาจเป็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพอื่นๆ ได้
วิธีดูแลตัวเองเมื่อประจำเดือนมาไม่ปกติ
หากประจำเดือนมาไม่ปกติเนื่องจากความเครียด ควรหาวิธีผ่อนคลายความเครียด เช่น ออกกำลังกาย ฝึกโยคะ นั่งสมาธิ หรือพูดคุยกับคนที่ไว้ใจ เป็นต้น
หากประจำเดือนมาไม่ปกติเนื่องจากปัญหาสุขภาพอื่นๆ ควรรักษาตามคำแนะนำของแพทย์
นอกจากนี้ การดูแลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรงโดยรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ ก็มีส่วนช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดปัญหาประจำเดือนมาไม่ปกติได้
