โรคใหลตาย หรือ Sudden unexplained nocturnal death syndrome (SUNDS) คือ การเสียชีวิตอย่างกะทันหันขณะนอนหลับ โดยไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด โรคนี้พบมากในหมู่คนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยเฉพาะประเทศไทยจะพบผู้ที่เป็นโรคใหลตายได้ 4-6 คน ต่อ 1,000 คน
สาเหตุของโรคใหลตาย
สาเหตุของโรคใหลตายยังไม่ทราบแน่ชัด แต่เชื่อว่าเกิดจากหลายปัจจัยร่วมกัน เช่น
- ความผิดปกติของหัวใจ โรคใหลตายมักเกิดจากภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะรุนแรงจนทำให้หัวใจหยุดเต้น เช่น ภาวะหัวใจเต้นเร็วผิดปกติ (tachycardia) ภาวะหัวใจเต้นช้าผิดปกติ (bradycardia) ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะแบบหัวใจห้องบนเต้นเร็ว (supraventricular tachycardia) หรือภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะแบบหัวใจห้องล่างเต้นเร็ว (ventricular tachycardia)
- ความผิดปกติทางพันธุกรรม โรคใหลตายมีความสัมพันธ์กับโรคทางพันธุกรรมหลายชนิด เช่น โรค Brugada syndrome โรค Long QT syndrome โรค Catecholaminergic polymorphic ventricular tachycardia (CPVT)
- ปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ ปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ ที่อาจเพิ่มโอกาสในการเกิดโรคใหลตาย ได้แก่
- เพศชาย
- อายุน้อยกว่า 40 ปี
- มีประวัติครอบครัวที่เป็นโรคหัวใจ
- สูบบุหรี่
- ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
- การใช้สารเสพติดบางชนิด
- ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ
อาการของโรคใหลตาย
โรคใหลตายมักไม่มีอาการเตือนมาก่อน ผู้ป่วยจะเสียชีวิตอย่างกะทันหันขณะนอนหลับ โดยมักพบศพนอนหงาย มือเท้าเย็น ร่างกายซีด ไม่มีบาดแผลหรือร่องรอยการต่อสู้
แนวทางการรักษาโรคใหลตาย
ยังไม่มีการรักษาที่ได้ผลสำหรับโรคใหลตาย อย่างไรก็ตาม แพทย์อาจพิจารณารักษาด้วยวิธีต่างๆ เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ เช่น
- การใช้ยา แพทย์อาจพิจารณาใช้ยาเพื่อควบคุมภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ เช่น ยาขยายหลอดเลือดหัวใจ ยาต้านหัวใจเต้นผิดจังหวะ
- การปลูกเครื่องกระตุ้นหัวใจ การปลูกเครื่องกระตุ้นหัวใจอาจช่วยป้องกันภาวะหัวใจเต้นช้าผิดปกติจนทำให้หัวใจหยุดเต้นได้
การป้องกันโรคใหลตาย
การป้องกันโรคใหลตายสามารถทำได้โดยหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงต่างๆ เช่น
- ไม่สูบบุหรี่
- ไม่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
- ไม่ใช้สารเสพติดบางชนิด
- รักษาภาวะหยุดหายใจขณะหลับ
- หากมีประวัติครอบครัวที่เป็นโรคหัวใจ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจหาความผิดปกติของหัวใจ
สัญญาณเตือนที่ควรสังเกต
หากพบสัญญาณเตือนดังต่อไปนี้ ควรรีบไปพบแพทย์โดยเร็ว
- มีอาการใจสั่นขณะนอนหลับ
- ตื่นขึ้นมาจากอาการหายใจไม่ออกขณะนอนหลับ
- มีอาการเป็นลมหรือหมดสติขณะนอนหลับ
- มีอาการแน่นหน้าอก หรือเจ็บหน้าอกขณะนอนหลับ
- มือเท้าเย็น ร่างกายซีดขณะนอนหลับ
สรุป
โรคใหลตายเป็นโรคร้ายแรงที่อาจทำให้เสียชีวิตได้ โดยไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด ปัจจัยเสี่ยงที่อาจเพิ่มโอกาสในการเกิดโรคใหลตาย ได้แก่ เพศชาย อายุน้อยกว่า 40 ปี มีประวัติครอบครัวที่เป็นโรคหัวใจ สูบบุหรี่ ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ การใช้สารเสพติดบางชนิด ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ หากพบสัญญาณเตือนที่ควรสังเกต ควรรีบไปพบแพทย์โดยเร็ว
