สาเหตุของมะเร็งต่อมลูกหมาก
สาเหตุของมะเร็งต่อมลูกหมากยังไม่ทราบแน่ชัด แต่พบว่ามีปัจจัยเสี่ยงหลายประการ เช่น
- กรรมพันธุ์ หากมีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก จะเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งต่อมลูกหมาก
- อายุ ความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งต่อมลูกหมากจะเพิ่มขึ้นตามอายุ โดยพบบ่อยในชายวัย 50 ปีขึ้นไป
- เชื้อชาติ ชายเชื้อสายแอฟริกันอเมริกันมีความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งต่อมลูกหมากสูงกว่าชายเชื้อชาติอื่นๆ
- ฮอร์โมนเพศชาย ฮอร์โมนเพศชายมีส่วนกระตุ้นการเจริญเติบโตของเซลล์ต่อมลูกหมาก ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งต่อมลูกหมาก
- อาหารที่มีไขมันสูง อาหารที่มีไขมันสูงอาจเพิ่มระดับฮอร์โมนเพศชายในร่างกาย ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งต่อมลูกหมาก
อาการของมะเร็งต่อมลูกหมาก
อาการของมะเร็งต่อมลูกหมากในระยะเริ่มต้นมักไม่ชัดเจน อาจมีอาการปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะลำบาก ปัสสาวะขัด ปัสสาวะกะปริบกะปรอย ปัสสาวะเป็นเลือด หรือปวดเมื่อยกระดูก ในระยะลุกลามอาจมีอาการอื่นๆ เช่น ปวดหลัง ปวดกระดูก อ่อนเพลีย น้ำหนักลด ปวดอัณฑะ
การตรวจคัดกรองมะเร็งต่อมลูกหมาก
การตรวจคัดกรองมะเร็งต่อมลูกหมากสามารถทำได้ด้วยการตรวจเลือดหาระดับแอนติเจนต่อมลูกหมากเฉพาะ (PSA) หากระดับ PSA สูง อาจบ่งชี้ว่าอาจมีความเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมลูกหมาก โดยผู้ชายที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไป ควรตรวจคัดกรองมะเร็งต่อมลูกหมากปีละครั้ง ผู้ที่มีอายุ 45 ปีขึ้นไปที่มีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก ควรตรวจคัดกรองตั้งแต่อายุ 40 ปี
การตรวจคัดกรองมะเร็งต่อมลูกหมากด้วยการตรวจเลือดหาระดับ PSA มีข้อดีคือสามารถทำได้ง่าย ใช้เวลาไม่นาน และค่าใช้จ่ายไม่สูง แต่มีข้อเสียคืออาจให้ผลบวกลวงได้ เนื่องจากระดับ PSA อาจสูงขึ้นจากสาเหตุอื่นๆ เช่น การติดเชื้อต่อมลูกหมาก โรคต่อมลูกหมากโต เป็นต้น
หากผลการตรวจเลือดหาระดับ PSA สูง แพทย์อาจแนะนำให้ตรวจเพิ่มเติมด้วยวิธีอื่นๆ เช่น การตรวจชิ้นเนื้อต่อมลูกหมาก (Prostate biopsy) เพื่อยืนยันการวินิจฉัยมะเร็งต่อมลูกหมาก
การรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก
การรักษามะเร็งต่อมลูกหมากขึ้นอยู่กับระยะของโรคและความรุนแรงของมะเร็ง โดยการรักษาอาจทำได้ด้วยการผ่าตัด ฉายรังสี ฮอร์โมนบำบัด หรือเคมีบำบัด
- การผ่าตัด เป็นการรักษาหลักสำหรับมะเร็งต่อมลูกหมากในระยะเริ่มต้น โดยแพทย์จะผ่าตัดเอาต่อมลูกหมากออกทั้งหมดหรือบางส่วน
- ฉายรังสี เป็นการรักษาทางเลือกสำหรับมะเร็งต่อมลูกหมากในระยะเริ่มต้นหรือระยะลุกลาม โดยแพทย์จะฉายรังสีไปยังต่อมลูกหมากเพื่อทำลายเซลล์มะเร็ง
- ฮอร์โมนบำบัด เป็นการรักษาสำหรับมะเร็งต่อมลูกหมากในระยะลุกลาม โดยแพทย์จะใช้ยาเพื่อยับยั้งการทำงานของฮอร์โมนเพศชาย ซึ่งอาจช่วยลดการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง
- เคมีบำบัด เป็นการรักษาสำหรับมะเร็งต่อมลูกหมากในระยะลุกลาม โดยแพทย์จะใช้ยาเพื่อทำลายเซลล์มะเร็ง
การป้องกันมะเร็งต่อมลูกหมาก
วิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันมะเร็งต่อมลูกหมากคือการตรวจคัดกรองเป็นประจำ หากตรวจพบตั้งแต่ระยะเริ่มต้น จะสามารถรักษาให้หายขาดได้
คำแนะนำสำหรับชายวัยทองในการป้องกันมะเร็งต่อมลูกหมาก ได้แก่
- ตรวจคัดกรองมะเร็งต่อมลูกหมากเป็นประจำ
- ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- รับประทานอาหารที่มีไขมันต่ำ เน้นผักและผลไม้
- หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และดื่มสุรา
คำแนะนำสำหรับผู้ที่สงสัยว่าอาจเป็นโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก
หากพบอาการผิดปกติที่อาจบ่งชี้ว่าเป็นโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรักษาอย่างทันท่วงที
