สายตาสั้น (Myopia) เป็นโรคที่เกิดจากลูกตายาวเกินไปหรือกระจกตาโค้งมากเกินไป ทำให้แสงโฟกัสก่อนถึงจอประสาทตา ส่งผลให้มองเห็นวัตถุที่อยู่ไกลไม่ชัด แต่มองเห็นวัตถุที่อยู่ใกล้ชัด
สาเหตุของสายตาสั้นยังไม่ทราบแน่ชัด แต่เชื่อว่ามีปัจจัยหลายอย่างที่เกี่ยวข้อง เช่น พันธุกรรม สิ่งแวดล้อม พฤติกรรมการใช้สายตา เป็นต้น
ตรวจสุขภาพตาอย่างสม่ำเสมอ
การตรวจสุขภาพตาอย่างสม่ำเสมอจะช่วยให้สามารถตรวจพบความผิดปกติของสายตาได้ตั้งแต่เนิ่นๆ หากพบว่าเริ่มมีอาการสายตาสั้นตั้งแต่เนิ่นๆ ก็สามารถรักษาได้ทันท่วงที ก่อนที่จะลุกลามมากขึ้น
ลดการใช้สายตาระยะใกล้
การใช้สายตาระยะใกล้เป็นเวลานานๆ เช่น การอ่านหนังสือ เล่นโทรศัพท์ เล่นคอมพิวเตอร์ จะทำให้กล้ามเนื้อตาต้องทำงานหนักขึ้น ซึ่งอาจทำให้ลูกตายาวหรือกระจกตาโค้งมากเกินไป และนำไปสู่สายตาสั้นได้
วิธีลดการใช้สายตาระยะใกล้ มีดังนี้
- ปรับระยะห่างระหว่างสายตากับหน้าจอ ควรอยู่ห่างจากหน้าจอประมาณ 20-30 นิ้ว
- ปรับความสว่างของหน้าจอให้เหมาะสม ไม่ควรสว่างจ้าเกินไป
- ปรับตำแหน่งหน้าจอให้อยู่ระดับสายตา ไม่ควรก้มหน้าหรือเงยหน้ามองหน้าจอ
- พักสายตาเป็นระยะ ทุกๆ 20-30 นาที ควรพักสายตาด้วยการมองไกลๆ อย่างน้อย 20 วินาที
เพิ่มกิจกรรมกลางแจ้ง
แสงแดดจะช่วยกระตุ้นการสร้างสารโดพามีน (Dopamine) ในสมอง ซึ่งมีส่วนช่วยควบคุมการเจริญเติบโตของลูกตา การได้รับแสงแดดอย่างเพียงพอจึงอาจช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดสายตาสั้นได้
รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เช่น ผัก ผลไม้ ธัญพืช ปลา นม เป็นต้น จะช่วยเสริมสร้างสุขภาพโดยรวม รวมถึงสุขภาพดวงตาด้วย
หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่
การสูบบุหรี่มีสารพิษที่อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพดวงตา เช่น ทำให้จอประสาทตาเสื่อม และเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคต้อกระจกได้
การสวมแว่นกรองแสงสีฟ้า
แสงสีฟ้าจากหน้าจอคอมพิวเตอร์และสมาร์ทโฟนอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพดวงตา เช่น ทำให้ดวงตาล้า ปวดตา ตาพร่ามัว และเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดสายตาสั้นได้ การสวมแว่นกรองแสงสีฟ้าจึงอาจช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดปัญหาเหล่านี้ได้
นอกจากวิธีป้องกันข้างต้นแล้ว ยังมีวิธีป้องกันสายตาสั้นอื่นๆ ที่กำลังศึกษาอยู่ เช่น การใช้ยาหรือเลนส์สัมผัสเพื่อควบคุมการเจริญเติบโตของลูกตา อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีวิธีป้องกันสายตาสั้นที่มีประสิทธิภาพอย่างสมบูรณ์ 100% ดังนั้น การปฏิบัติตามคำแนะนำข้างต้นอย่างสม่ำเสมอจึงถือเป็นแนวทางที่ดีที่สุดในการป้องกันการเกิดสายตาสั้น
