สาเหตุของจมูกอักเสบจากภูมิแพ้
สาเหตุที่แท้จริงของโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แต่เชื่อว่าเกิดจากพันธุกรรมและสิ่งแวดล้อมร่วมกัน โดยผู้ที่เป็นโรคภูมิแพ้จะมีเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดลิมโฟไซต์ (lymphocytes) ชนิด Th2 ทำงานผิดปกติ เมื่อร่างกายสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ เซลล์เหล่านี้จะหลั่งสารภูมิแพ้ (IgE) ออกมา ซึ่งจะไปจับกับสารก่อภูมิแพ้ที่เยื่อบุจมูก ทำให้เกิดปฏิกิริยาภูมิแพ้ขึ้น และกระตุ้นให้เยื่อบุจมูกเกิดการอักเสบ ส่งผลให้เกิดอาการต่างๆ ของโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้
พันธุกรรม
พันธุกรรมเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ โดยผู้ที่เป็นโรคภูมิแพ้จะมีประวัติครอบครัวเป็นโรคภูมิแพ้สูงกว่าผู้ที่ไม่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคภูมิแพ้
สิ่งแวดล้อม
สิ่งแวดล้อมก็เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ โดยสารก่อภูมิแพ้ที่พบได้บ่อย ได้แก่
- ไรฝุ่น
- แมลงสาบ
- รังแคสัตว์เลี้ยง
- เกสรละอองหญ้า
- เชื้อรา
นอกจากนี้ มลพิษทางอากาศ ฝุ่นละออง และควันบุหรี่ ก็อาจกระตุ้นให้เกิดอาการจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ได้เช่นกัน
อาการของจมูกอักเสบจากภูมิแพ้
อาการของจมูกอักเสบจากภูมิแพ้มักเป็นๆ หายๆ ขึ้นอยู่กับปริมาณสารก่อภูมิแพ้ที่ได้รับ โดยอาการที่พบได้บ่อย ได้แก่
- คันจมูก
- น้ำมูกใสไหล
- จาม
- คัดจมูก
- ปวดศีรษะ
- นอนไม่หลับ
- อ่อนเพลีย
หากอาการจมูกอักเสบจากภูมิแพ้รุนแรง อาจทำให้มีปัญหาในการหายใจ นอนไม่หลับ เรียนหรือทำงานไม่มีประสิทธิภาพ และอาจทำให้คุณภาพชีวิตลดลง
การรักษาจมูกอักเสบจากภูมิแพ้
การรักษาจมูกอักเสบจากภูมิแพ้มี 2 วิธีหลัก ได้แก่
- การรักษาด้วยยา
การรักษาด้วยยาเป็นวิธีที่นิยมใช้รักษาจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ โดยแพทย์จะพิจารณาให้ยาตามอาการของผู้ป่วย เช่น
- ยาแก้แพ้ (antihistamine) ช่วยลดอาการคัน น้ำมูกไหล และจาม
- ยาลดน้ำมูก (decongestant) ช่วยลดอาการคัดจมูก
- ยาสเตียรอยด์ (steroid) ช่วยลดอาการอักเสบของเยื่อบุจมูก
- การรักษาโดยการหลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้
ผู้ป่วยควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ที่ทำให้เกิดอาการ โดยอาจทำได้ดังนี้
- ทำความสะอาดบ้านเป็นประจำ เพื่อขจัดไรฝุ่นและฝุ่นละออง
- เลี้ยงสัตว์เลี้ยงในที่จำกัด
- สวมหน้ากากอนามัยเมื่อต้องสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้
การป้องกันจมูกอักเสบจากภูมิแพ้
การป้องกันจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ทำได้ดังนี้
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ที่ทำให้เกิดอาการ
- รักษาความสะอาดของบ้านและสภาพแวดล้อม
- ล้างมือให้สะอาดบ่อยๆ
- ฉีดวัคซีนป้องกันโรคภูมิแพ้
หากมีอาการจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ ควรพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาที่เหมาะสม
