โรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ (Meningitis) คือ ภาวะที่มีการอักเสบของเยื่อหุ้มสมอง ซึ่งทำหน้าที่ห่อหุ้มสมองและไขสันหลัง เยื่อหุ้มสมองอักเสบอาจเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา หรือเชื้อราอื่นๆ ก็ได้
อาการของโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
อาการของโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบอาจแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล ขึ้นอยู่กับชนิดของเชื้อที่ทำให้เกิดการติดเชื้อ ความรุนแรงของการติดเชื้อ และอายุของผู้ป่วย โดยทั่วไปแล้ว อาการของโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบที่พบได้บ่อย ได้แก่
- ไข้สูงเฉียบพลัน
- ปวดศีรษะอย่างรุนแรง
- คอแข็ง
- คลื่นไส้และอาเจียน
- ชัก
- อ่อนเพลีย
- ซึม
- แสงจ้า
- มีปัญหาในการหายใจ
สาเหตุของโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
โรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบอาจเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา หรือเชื้อราอื่นๆ ก็ได้ เชื้อแบคทีเรียที่พบบ่อยที่สุดที่ทำให้เกิดโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ ได้แก่
- Streptococcus pneumoniae (สเตร็ปโตคอคคัส นิวโมเนีย)
- Neisseria meningitidis (เนิสเซเรีย เมนิงิติดิส)
- Haemophilus influenzae type b (เฮโมฟิลัส อินฟลูเอนซา ไทป์ บี)
เชื้อไวรัสที่พบบ่อยที่สุดที่ทำให้เกิดโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ ได้แก่
- เอนเทอโรไวรัส (Enterovirus)
- ไวรัสชิคุนกุนยา (Chikungunya virus)
- ไวรัสเวสต์ไนล์ (West Nile virus)
เชื้อราที่พบบ่อยที่สุดที่ทำให้เกิดโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ ได้แก่
- Cryptococcus neoformans (คริปโตคอคคัส นีโอฟอร์มานส์)
- Coccidioides immitis (คอคซิดิโอดีส อิมมิเตติส)
- Histoplasma capsulatum (ฮิสโทพลาสมา แคปซูลาตัม)
การรักษาโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
การรักษาโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบขึ้นอยู่กับชนิดของเชื้อที่ทำให้เกิดการติดเชื้อ ความรุนแรงของการติดเชื้อ และอายุของผู้ป่วย
หากเป็นการติดเชื้อแบคทีเรีย การรักษาจะมุ่งเน้นไปที่การฆ่าเชื้อแบคทีเรียด้วยยาปฏิชีวนะ ยาปฏิชีวนะมักให้ทางหลอดเลือดดำเป็นเวลาอย่างน้อย 7-14 วัน
หากเป็นการติดเชื้อไวรัส การรักษาจะมุ่งเน้นไปที่การรักษาตามอาการและสนับสนุนการทำงานของอวัยวะต่างๆ ของร่างกาย
หากเป็นการติดเชื้อรา การรักษาจะมุ่งเน้นไปที่การใช้ยาต้านเชื้อรา
การป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
การป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบสามารถทำได้โดย
- การฉีดวัคซีนป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อแบคทีเรียบางชนิด เช่น วัคซีนป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อ Streptococcus pneumoniae (สเตร็ปโตคอคคัส นิวโมเนีย) วัคซีนป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อ Neisseria meningitidis (เนิสเซเรีย เมนิงิติดิส) และวัคซีนป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อ Haemophilus influenzae type b (เฮโมฟิลัส อินฟลูเอนซา ไทป์ บี)
- การหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับผู้ที่มีอาการของโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
- การล้างมือให้สะอาดบ่อยๆ
หากมีอาการของโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสมและทันเวลา
