โรคเบาหวาน คือ ภาวะเรื้อรังที่ร่างกายไม่สามารถผลิตหรือใช้ฮอร์โมนอินซูลินได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่าปกติ คล้ายกับรถยนต์ที่ระบบจ่ายน้ำมันทำงานผิดพลาด ทำให้เครื่องยนต์เผาผลาญน้ำมันได้ไม่เต็มที่ น้ำมันจึงล้น
สาเหตุของโรคเบาหวาน
- พันธุกรรม: เปรียบเสมือนการสืบทอดรหัสลับที่มีโอกาสพัฒนาเป็นโรค
- ภาวะน้ำหนักเกินหรืออ้วน: เช่นเดียวกับการบรรทุกน้ำหนักมากเกินไป เครื่องยนต์ก็ทำงานหนักขึ้น
- ขาดการออกกำลังกาย: ร่างกายไม่ได้เผาผลาญพลังงาน เปรียบเสมือนการจอดรถไว้เฉยๆ
- พฤติกรรมการกินอาหารที่ไม่เหมาะสม: การทานอาหารที่มีน้ำตาล ไขมัน และคาร์โบไฮเดรตสูง เปรียบเสมือนการเติมน้ำมันผิดประเภท
- อายุ: การเสื่อมสภาพตามกาลเวลา คล้ายกับเครื่องยนต์ที่เก่าลง
- ภาวะแทรกซ้อนจากโรคอื่น ๆ: เช่น โรคความดันโลหิตสูง โรคไขมันในเลือดสูง เปรียบเสมือนการมีโรคประจำตัวที่เพิ่มความเสี่ยง
อาการ
- ปัสสาวะบ่อย: ร่างกายพยายามกำจัดน้ำตาลส่วนเกินออกทางปัสสาวะ เปรียบเสมือนการระบายน้ำมันที่ล้นออก
- กระหายน้ำมาก: ร่างกายสูญเสียน้ำไปกับปัสสาวะ เปรียบเสมือนเครื่องยนต์ที่ร้อนจัด ต้องการน้ำหล่อเย็น
- อ่อนเพลีย: ร่างกายขาดพลังงาน เปรียบเสมือนรถที่น้ำมันหมด
- น้ำหนักลด: ร่างกายเผาผลาญกล้ามเนื้อแทนไขมัน เปรียบเสมือนการใช้ชิ้นส่วนอะไหล่สำรอง
- หิวบ่อย: ร่างกายไม่สามารถนำน้ำตาลไปใช้ได้ เปรียบเสมือนเครื่องยนต์ที่กินน้ำมันไม่
วิธีควบคุม
- ควบคุมอาหาร: เลือกทานอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน ใยอาหาร โปรตีน และไขมันดี เน้นผัก ผลไม้ ธัญพืชไม่ขัดสี เลี่ยงอาหารหวาน มัน เค็ม เปรียบเสมือนการเติมน้ำมันที่เหมาะสม
- ออกกำลังกาย: อย่างน้อย 30 นาที 5 วันต่อสัปดาห์ เปรียบเสมือนการขับเคลื่อนเครื่องยนต์
- ควบคุมน้ำหนัก: ให้ BMI อยู่ในเกณฑ์ปกติ เปรียบเสมือนการลดภาระของเครื่องยนต์
- งดสูบบุหรี่: เปรียบเสมือนการลดมลพิษต่อเครื่องยนต์
- นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ: เปรียบเสมือนการพักเครื่องยนต์
การรักษา
- ยา: มีหลายรูปแบบ เช่น ยาเม็ด ยาฉีด อินซูลิน เปรียบเสมือนการซ่อมแซมระบบจ่ายน้ำมัน
- การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม: ควบคุมอาหาร ออกกำลังกาย ดูแลสุขภาพ เปรียบเสมือนการเปลี่ยนพฤติกรรมการขับขี่
ภาวะแทรกซ้อน
- โรคหัวใจและหลอดเลือด: เปรียบเสมือนการอุดตันของระบบหล่อเลี้ยง
- โรคหลอดเลือดสมอง: เปรียบเสมือนการอุดตันในระบบประสาท
- โรคไตวาย: เปรียบเสมือนระบบกรองทำงานผิดพลาด
- โรคประสาทเสื่อม: เปรียบเสมือนระบบไฟฟ้าทำงานผิดพลาด
- โรคตา: เปรียบเสมือนระบบมองเห็นทำงานผิดพลาด
- โรคเท้า: เปรียบเสมือนระบบรองรับทำงานผิดพลาด
การป้องกัน
- รักษาสุขภาพให้แข็งแรง: เปรียบเสมือนการดูแลรักษารถยนต์
- **ควบคุมน้ำหนัก
พิกัดซื้อที่ตรวจเบาหวาน
