จอเบิร์น (Burn-in) คืออะไร
จอเบิร์น (Burn-in) คือ อาการที่หน้าจอแสดงผลภาพนิ่งซ้ำๆ เป็นเวลานาน ทำให้พิกเซลในบริเวณดังกล่าวเสื่อมสภาพและไม่สามารถแสดงผลสีได้เต็มที่ ส่งผลให้เกิดเป็นรอยภาพตกค้างอยู่บนหน้าจอ มองเห็นเป็นภาพซ้อนหรือลายน้ำ ซึ่งอาจทำให้การใช้งานหน้าจอไม่สะดวกหรือส่งผลเสียต่อสายตาได้
จอเบิร์นมักเกิดขึ้นกับหน้าจอ OLED (Organic Light-Emitting Diode) ซึ่งเป็นเทคโนโลยีหน้าจอที่แต่ละพิกเซลจะสว่างขึ้นเองโดยไม่มีไฟแบ็คไลท์ ทำให้พิกเซลแต่ละพิกเซลมีความทนทานต่อการใช้งานที่แตกต่างกัน พิกเสีที่แสดงผลสีสว่างหรือสีดำเป็นเวลานานจะเสื่อมสภาพเร็วกว่าพิกเซลที่แสดงผลสีอื่นๆ
สาเหตุของจอเบิร์น
สาเหตุหลักของจอเบิร์น คือ การแสดงผลภาพนิ่งซ้ำๆ เป็นเวลานาน โดยระยะเวลาที่ทำให้เกิดจอเบิร์นจะขึ้นอยู่กับความสว่างของหน้าจอ ระยะเวลาที่แสดงผลภาพนิ่ง และจำนวนพิกเซลที่แสดงผลภาพนิ่งซ้ำๆ กัน
ตัวอย่างของการใช้งานที่อาจทำให้เกิดจอเบิร์น ได้แก่
- การเล่นเกมที่มีฉากคงที่เป็นเวลานาน เช่น เกมแนววางแผนหรือเกมแนว RPG
- การใช้งานแอปพลิเคชันที่มีแถบสถานะอยู่ตลอดเวลา เช่น นาฬิกา ปฏิทิน สัญญาณ Wi-Fi เป็นต้น
- ชมภาพยนตร์ที่มีภาพนิ่งเป็นเวลานาน เช่น ภาพยนตร์แนวสารคดีหรือภาพยนตร์แนวข่าว
วิธีป้องกันจอเบิร์น
วิธีป้องกันจอเบิร์นที่ดีที่สุด คือ การหลีกเลี่ยงการปล่อยให้หน้าจอแสดงผลภาพนิ่งซ้ำๆ เป็นเวลานาน สามารถทำได้ดังนี้
- ปรับความสว่างของหน้าจอให้เหมาะสมกับสภาพแวดล้อม หลีกเลี่ยงการตั้งค่าความสว่างสูงเป็นเวลานาน
- ปิดใช้งานแถบสถานะหรือแอปพลิเคชันที่ไม่จำเป็นเมื่อไม่ได้ใช้งาน
- เปลี่ยนตำแหน่งการแสดงผลของหน้าจอเป็นประจำ เช่น การหมุนหน้าจอเป็นแนวนอนหรือแนวตั้ง
- พักหน้าจอเป็นระยะๆ ไม่ควรใช้งานหน้าจอเป็นเวลานานติดต่อกัน
นอกจากนี้ ยังมีฟีเจอร์และแอปพลิเคชันอื่นๆ ที่ช่วยป้องกันจอเบิร์นได้อีกด้วย เช่น
- Motion Smoothness ของ Samsung ปรับความสว่างของพิกเซลในบริเวณที่มีภาพนิ่งซ้ำๆ อยู่ตลอดเวลา
- Always On Display ของ Samsung แสดงผลข้อมูลต่างๆ บนหน้าจอตลอดเวลาแบบไดนามิก
- Auto Brightness ปรับความสว่างของหน้าจอให้เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมโดยอัตโนมัติ
- Screen Time Limits จำกัดระยะเวลาการใช้งานหน้าจอ
ฟีเจอร์แก้จอเบรินของ Samsung
ฟีเจอร์แก้จอเบรินของ Samsung มีชื่อว่า Motion Smoothness ทำงานโดยปรับความสว่างของพิกเซลในบริเวณที่มีภาพนิ่งซ้ำๆ อยู่ตลอดเวลา เพื่อป้องกันไม่ให้พิกเซลดังกล่าวเสื่อมสภาพจนเกิดเป็นรอยจอเบิร์น
ฟีเจอร์นี้ทำงานโดยแบ่งหน้าจอออกเป็นตารางเล็กๆ จำนวนมาก จากนั้นจะตรวจสอบว่าตารางใดมีภาพนิ่งซ้ำๆ กันเป็นเวลานาน หากพบว่ามีตารางใดมีภาพนิ่งซ้ำๆ กัน ฟีเจอร์ Motion Smoothness จะปรับความสว่างของพิกเซลในตารางนั้นให้ลดลงเล็กน้อย เพื่อป้องกันไม่ให้พิกเซลดังกล่าวเสื่อมสภาพจนเกิดเป็นรอยจอเบิร์น
ฟีเจอร์ Motion Smoothness สามารถเปิดใช้งานได้ในการตั้งค่าการแสดงผลของสมาร์ทโฟน Samsung รุ่นใหม่ๆ โดยไปที่ การตั้งค่า > จอแสดงผล > ความสว่างและสี > การเคลื่อนไหวและความราบรื่นของการเคลื่อนไหว และเปิด การเคลื่อนไหวและความราบรื่นของการเคลื่อนไหว
อย่างไรก็ตาม ฟีเจอร์ Motion Smoothness ไม่สามารถป้องกันจอเบิร์นได้ทั้งหมด ผู้ใช้ควรหลีกเลี่ยงการปล่อยให้หน้าจอแสดงผลภาพนิ่งซ้ำๆ เป็นเวลานานอยู่ดี