ผักที่ต้านมะเร็ง คือ ผักที่มีสารอาหารหรือสารประกอบที่มีคุณสมบัติในการต้านอนุมูลอิสระ ยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง หรือช่วยกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายให้ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น ผักเหล่านี้จึงมีบทบาทสำคัญในการช่วยป้องกันโรคมะเร็งได้
ผักตระกูลกะหล่ำ
ผักตระกูลกะหล่ำมีสารอินดอล (indoles) และซัลโฟราเฟน (sulforaphane) ที่มีคุณสมบัติในการยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง โดยเฉพาะมะเร็งเต้านม มะเร็งลำไส้ใหญ่ และมะเร็งปอด
สารอินดอลเป็นสารประกอบที่พบในผักตระกูลกะหล่ำ เช่น กะหล่ำปลี บรอกโคลี กะหล่ำดอก ผักกาดขาว ผักกาดหอม ผักกาดหอมจีน สารอินดอลจะทำหน้าที่กระตุ้นร่างกายให้ผลิตเอนไซม์ดีท็อกซิฟายเออร์ (detoxifying enzymes) ที่ช่วยกำจัดสารก่อมะเร็งออกจากร่างกาย
สารซัลโฟราเฟนเป็นสารประกอบที่พบในผักตระกูลกะหล่ำ เช่น บร็อคโคลี กะหล่ำดอก ผักกาดหอมจีน สารซัลโฟราเฟนจะทำหน้าที่ยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งโดยการกระตุ้นการตายของเซลล์มะเร็ง (apoptosis)
ผักที่มีสีสันสดใส
ผักที่มีสีสันสดใส เช่น มะเขือเทศ แครอท มะละกอ มะเขือเทศสุก ฟักทอง ผักโขม ผักคะน้า มีสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น เบต้าแคโรทีน ไลโคปีน แอนโทไซยานิน ที่ช่วยปกป้องเซลล์จากความเสียหายของอนุมูลอิสระ ซึ่งอาจนำไปสู่การพัฒนาของเซลล์มะเร็ง
เบต้าแคโรทีนเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่พบในผักและผลไม้ที่มีสีเหลือง สีส้ม และสีแดง เช่น แครอท ฟักทอง มะละกอ มะเขือเทศ สารเบต้าแคโรทีนจะทำหน้าที่เปลี่ยนเป็นวิตามินเอในร่างกาย ซึ่งวิตามินเอมีส่วนช่วยป้องกันเซลล์จากความเสียหายของอนุมูลอิสระ
ไลโคปีนเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่พบในมะเขือเทศ สารไลโคปีนจะช่วยปกป้องเซลล์จากความเสียหายของอนุมูลอิสระ และอาจช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งต่อมลูกหมาก มะเร็งกระเพาะอาหาร และมะเร็งปอด
แอนโทไซยานินเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่พบในผักและผลไม้ที่มีสีม่วง สีแดง และสีน้ำเงิน เช่น กะหล่ำปลีสีม่วง มะเขือเทศสีม่วง ผักโขม ผักคะน้า สารแอนโทไซยานินจะช่วยปกป้องเซลล์จากความเสียหายของอนุมูลอิสระ และอาจช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งบางชนิด เช่น มะเร็งปอด มะเร็งลำไส้ใหญ่ และมะเร็งกระเพาะอาหาร
ผักที่มีกากใยสูง
ผักที่มีกากใยสูง เช่น ผักกาดหอม ผักโขม บรอกโคลี กะหล่ำปลี ผักบุ้ง ผักคะน้า กวางตุ้ง ถั่วฝักยาว ถั่วลันเตา บร็อคโคลี มีกากใยอาหารที่ช่วยกระตุ้นการขับถ่าย ป้องกันอาการท้องผูก และช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่
กากใยอาหารจะช่วยจับกับสารก่อมะเร็งในลำไส้ใหญ่ และช่วยเร่งการกำจัดสารก่อมะเร็งออกจากร่างกาย
นอกจากผักที่กล่าวมาแล้ว ผักอื่นๆ ก็มีสารอาหารและสารประกอบที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย ซึ่งอาจช่วยป้องกันโรคมะเร็งได้เช่นกัน เช่น
- วิตามินซี ช่วยปกป้องเซลล์จากความเสียหายของอนุมูลอิสระ
- วิตามินเอ ช่วยปกป้องเซลล์จากความเสียหายของอนุมูลอิสระ และมีส่วนช่วยป้องกันเซลล์จากการเปลี่ยนแปลงไปเป็นเซลล์มะเร็ง
- วิตามินอี ช่วยปกป้องเซลล์จากความเสียหายของอนุมูลอิสระ
- สารต้านอนุมูลอิสระอื่นๆ เช่น ฟลาโวนอยด์ โพลีฟีนอล แคเทชิน เป็นต้น
การรับประทานผักหลากสีและหลากหลายชนิดเป็นประจำ จะช่วยเพิ่มสารอาหารและสารประกอบที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย ซึ่งอาจช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็งได้
ตัวอย่างเมนูผักต้านมะเร็ง
- สลัดผักสด ราดด้วยน้ำสลัดไขมันต่ำ
- ซุปผัก
- แกงผัก
- ผักย่าง
- ผักต้ม
- ผักนึ่ง
ควรเลือกรับประทานผักสดที่ไม่ผ่านความร้อนมากเกินไป เพื่อให้ได้รับสารอาหารและสารประกอบที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายมากที่สุด
